ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ
មហាវិទ្យាល័យនីតិសាស្រ្ដ និងវិទ្យាសាស្រ្ដសេដ្ឋកិច្ច
Faculty of Law and Economic
នីតិរដ្ឋបាលទូទៅ
កិច្ចការស្រាវជ្រាវ
ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
|
បង្រៀនដោយលោកគ្រូ ណែត សារី
ស្រាវជ្រាវដោយសិស្សនិស្សិត
១-ទីន សុភ័ក្រមន្នី ២-ជួន ពិសី
និស្សិតឆ្នាំទី២ ឆមាសទី១ ជំនាន់ទី១៤ ក្រុមទី២ វគ្គសៅរ៍-អាទិត្យ
ឆ្នាំសិក្សា២០១៦-២០១៧
មាតិកា
សេចក្ដីផ្ដើម........................................................................................................................ ០២
I. កត្តាភូមិសាស្រ្ដកម្ពុជា..................................................................................... ០៣
១.១ សណ្ឋានដីទូទៅ.................................................................................................................. ០៤
១.២ ដីទំនាបមានជីវជាតិ.......................................................................................................... ០៤
១.៣ ភ្នំភាគខាងជើង................................................................................................................. ០៥
១.៤ តំបន់ខ្ពង់រាបភាគខាងកើត................................................................................................... ០៥
១.៥ អាកាសធាតុ........................................................................................................................ ០៥
១.៦ ដីសើម.............................................................................................................................. ០៥
II. កត្តាប្រវត្តិសាស្រ្ដ............................................................................................................. ០៦
III. កត្តាវប្បធម៍............................................................................................... ០៧
IV. តក្តាដង់ស៊ីតេប្រជាជន ឆ្នាំ២០១៦..................................................................... ០៩
V. កត្តានយោបាយ........................................................................................... ០៩
៥.១ ព្រឹទ្ធសភា........................................................................................................................... ១០
៥.២ រដ្ឋសភាជាតិ....................................................................................................................... ១១
៥.៣ អំណាចតុលាការ................................................................................................................. ១១
សេចក្ដីផ្ដើម
ស្ថិតក្នុងបរិបទនៃការក៏សាងប្រទេសជាតិឡើងវិញលើគ្រប់វិស័យ បន្ទាប់ពីមានមហាវិនាសកម្មដែលបង្កឡើង ដោយរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ដែលខ្មែរយើងច្រើនហៅថា របបខ្មែរក្រហមពលពត ដែលគ្របដណ្ដប់លើកម្ពុជាអស់រយៈពេល ៣ឆ្នាំ ៨ខែ និង២០ថ្ងៃ នាពេលកន្លងមកនេះ កម្ពុជាបានជួបប្រទះនូវឧបសគ្គជាច្រើនឥតគណនាបាន ។
នៅក្រោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីត្រូវបានអនុម័តនៅថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៣មក កម្ពុជាបានកែប្រែរបបនយោបាយ ទីផ្សារពីទីផ្សារផែនការ មកទីផ្សារស៊េរី ដែលបង្កភាពងាយស្រួលដល់បណ្ដាឈ្មួញក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុកចូលមកធ្វើការវិនិយោគលើគ្រប់វិស័យជាពិសេស វីស័យហេដ្ឋារចនាចម្ព័ន្ធគឺសំដៅលើការរៀបចំដែនដីនគរូបនីយកម្ម ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាយើងចាប់ផ្ដើមមានការីកចម្រើន ជាបន្ដបន្ទាប់ដោយសារកែប្រែរបបនយោបាយទីផ្សារនេះបានធ្វើឱ្យកម្ពុជាមាទំនាក់ទំនងយ៉ាងស្អិតរមួយជាមួយបណ្ដាប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយសារលក្ខខណ្ឌធម្មជាតិអំណោយផល និងការឈានទៅមុខនៃការរីកលូតលាស់ជាមុខមាត់ថ្មីនៅលើឆាកអន្ដរជាតិ។
កម្ពុជាជាប្រទេស ដែលមានអាសធាតុក្ដៅសើម គឺជាតំបន់ដែលទទួលឥទ្ធិពលខ្យល់មូសុង ជាទូទៅមានរុក្ខជាតិលូតលាស់ខៀវស្រស់បំព្រងរយៈពេលពេញមួយឆ្នាំ ។
ផ្អែកតាមឯកសារស្រាវជ្រាវរបស់បុរាវិទូមួយចំនួនបានបញ្ជាក់ថាកម្ពុជាមានការវិវត្តវិស័យនគរូបនីយកម្មនេះតាំងពីសម័យមុនអង្គរ និងសម័យក្រោយអង្គរមកម្លេះ សព្វថ្ងៃនេះដោយមានការរីកចម្រើនផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្ដ និងសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារស៊េរី នៃសាកលភាវរូបនីយកម្មព្រមទាំងមានការអភិវឌ្ឍន៍ និងមានការប្រកួតប្រជែងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពីសំណាក់សង្គមជាតិ និងអន្ដរជាតិ ធ្វើឱ្យកម្ពុជាកែប្រែមុខមាត់ថ្មី និងមានឱកាសប្រកួតប្រជែងលើគ្រប់វិស័យនៅលើឆាកអន្ដរជាតិ។
សូមអគុណ!
រដ្ឋសភាកម្ពុជា នីតិកាលទី៥ (២០១៣-២០១៨
|
I. សាវតា
ប្រទេសកម្ពុជា ជាព្រះរាជាណាចក្រ ដែលព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ប្រតិបត្តិតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរី ពហុបក្ស ជារដ្ឋឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ សន្តិភាព អព្យាក្រឹត អចិន្ត្រៃយ៍ និងមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ មានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង ភូមិភាគអាស៊ី-អាគ្នេយ៍ មានផ្ទៃក្រឡា ១៨១.០៣៥ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ មានភ្នំពេញជារាជធានី និងមាន រាជធានី-ខេត្ត៖ ២៥ ក្រុង-ស្រុក-ខណ្ឌ៖ ១៩៧ ឃុំ-សង្កាត់៖ ១.៦៣៣ ភូមិ៖ ១៤.១៣៩ មានប្រជាពលរដ្ឋ ១៤ លាននាក់ ។
-ភាសា និងអក្សរដែល ប្រើជាផ្លូវការ គឺភាសា និងអក្សរខ្មែរ ហើយព្រះពុទ្ធសាសនាជាសាសនារបស់រដ្ឋ ។
-អំណាចទាំងអស់ជារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយអំណាចបែងចែកដាច់ពីគ្នា រវាងអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ និងអំណាច តុលាការ ។
ព្រះមហាក្សត្រ
|
ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី
|
ប្រធានព្រឹទ្ធសភានីតិកាលទី ៣
|
សម្តេច ជា ស៊ីម
|
ប្រធានរដ្ឋសភានីតិកាលទី ៥
|
សម្តេច ហេង សំរិន
|
នាយករដ្ឋមន្ត្រី នីតិកាលទី ៥ នៃរដ្ឋសភា
|
សម្តេច ហ៊ុន សែន
|
I. -ប្រវត្តិរបស់រដ្ឋសភាៈ
ព្រះរាជាណាចក្រម្ពុជាត្រូវបានអាណានិគមនិយមបារាំងត្រួតត្រាពីឆ្នាំ១៨៦៣ ដល់ ឆ្នាំ១៩៥៣ ។ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទ ស៊ីសុវត្ថិ មានព្រះរាជ-បញ្ញត្តិមួយ ចុះថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩១៣ សម្រេចបង្កើតសភាពិគ្រោះយោបល់ដែលមាន សមាជិក ៣៩ រូប តំណាងឱ្យ ១០ ខេត្ត-ក្រុង ។ នេះជាសញ្ញាដំបូង នៃការកកើតសភា ។
-ថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៤០ សភាពិគ្រោះយោបល់បានកែប្រែទៅជាសភាតំណាងប្រជាជនកម្ពុជា ក្រោមរជ្ជកាលព្រះបាទ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ។
-ថ្ងៃទី ២៩ ខែ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤៥ ការបង្កើតសភាពិគ្រោះយោបល់ ដែលមានសមាជិក ៣៣ រូប តំណាងឱ្យ ១៤ ខេត្ត-ក្រុង ។
-ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៤៥ ការបង្កើតគណៈកម្មការបារាំង-ខ្មែរមួយ ដើម្បីរៀបរៀងសេចក្តីព្រាង រដ្ឋធម្មនុញ្ញដំបូង ។
-ឆ្នាំ ១៩៤៦ មានព្រះរាជក្រម ៤ សម្រេចផ្តល់សេរីភាពសារព័ត៌មាន សេរីភាពបង្កើតសមាគម សេរីភាពបង្កើត គណបក្សនយោបាយ និងឱ្យប្រើ ច្បាប់បោះឆ្នោតសាកលជ្រើសតាំងរដ្ឋសភាបណ្តោះអាសន្ន (សភាធម្មនុញ) ។
-ថ្ងៃទី០១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៤៦ ការបោះឆ្នោតសាកលលើកដំបូងនៅកម្ពុជាជ្រើសតាំង សមាជិកសភាធម្មនុញ្ញ ៦៧ រូប មានបេសកកម្មតាក់តែង រដ្ឋធម្មនុញ្ញទី ១ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលត្រូវបានប្រកាសឱ្យប្រើនៅថ្ងៃទី ៦ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៤៧ ។
ខាងក្រោមនេះ គឺជាតារាងស្តីពីប្រវត្តិរបស់រដ្ឋសភាកម្ពុជា ពីការកកើតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ៖
ល.រ
|
រដ្ឋសភា រយៈកាល
|
ចំនួន
គណបក្ស
|
ចំនួន
អាសនៈ
|
កាលបរិច្ឆេទ
បោះឆ្នោត
|
១
|
ពហុបក្ស
|
៦៧
|
០១/០៩/១៩៤៦
| |
២
|
ពហុបក្ស
|
៧៥
|
២១-១២-១៩៤៧
| |
៣
|
ពហុបក្ស
|
៧៨
|
០៩/០៩/១៩៥១
| |
៤
|
បក្សតែមួយ
|
៩១
|
១១/០៩/១៩៥៥
| |
៥
|
បក្សតែមួយ
|
៦១
|
២៣-០៩-១៩៥៨
| |
៦
|
បក្សតែមួយ
|
៧៧
|
១០/០៦/១៩៦២
| |
៧
|
បក្សតែមួយ
|
៨២
|
១១/០៩/១៩៦៦
| |
៨
|
បក្សតែមួយ
|
១២៦
|
០៣/០៩/១៩៧២
| |
៩
|
បក្សតែមួយ
|
២៥០
|
២០-០៣-១៩៧៦
| |
១០
|
បក្សតែមួយ
|
១១៧
|
០១/០៥/១៩៨១
| |
១១
|
ពហុបក្ស
|
១២០
|
២៣ . ២៨-០៥-១៩៩៣
| |
១២
|
ពហុបក្ស
|
១២០
|
២៣ . ២៨-០៥-១៩៩៣
| |
១៣
|
ពហុបក្ស
|
១២២
|
២៦-០៧-១៩៩៨
| |
១៤
|
ពហុបក្ស
|
១២៣
|
២៧-០៧-២០០៣
| |
១៥
|
ពហុបក្ស
|
១២៣
|
២៧-០៧-២០០៨
| |
១៦
|
ពហុបក្ស
|
១២៣
|
២៨-០៧-២០១៣
|
1.កំណត់សំគាល់៖
(១ )ជាលើកដំបូងដែលស្ត្រីខ្មែរមានសិទ្ធិសេរីភាព ទៅបោះឆ្នោត និងឈរឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោត ។
(២ ) ជាសម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ លទ្ធផលស្រាវជ្រាវរកឃើញត្រឹមសមាសភាព គណៈកម្មាធិការ អចិន្ត្រៃយ៍ ប៉ុណ្ណោះ ។
(១ )ជាលើកដំបូងដែលស្ត្រីខ្មែរមានសិទ្ធិសេរីភាព ទៅបោះឆ្នោត និងឈរឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោត ។
(២ ) ជាសម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ លទ្ធផលស្រាវជ្រាវរកឃើញត្រឹមសមាសភាព គណៈកម្មាធិការ អចិន្ត្រៃយ៍ ប៉ុណ្ណោះ ។
I. -រដ្ឋសភាបច្ចុប្បន្នៈ
រដ្ឋសភានីតិកាលទី៥ កើតចេញពីការបោះឆ្នោតសកល កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ តាមប្រព័ន្ធសមាមាត្រ មាន២៤មណ្ឌល រាជធានី-ខេត្ត មានគណបក្សនយោបាយចំនួន៨ចូលរួម។ ប្រជាពលរដ្ឋបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតចំនួន ៩.៦៧៥.៤៥៣នាក់ ប្រជាជនបានទៅបោះឆ្នោតចំនួន ៦.៧៣៥.២៤៤នាក់ ស្មើនឹង ៦៩,៦១%។ អាសនៈដែលទទួលបាន: គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ៦៨ អាសនៈ ស្មើនឹង៥៥,២៨% គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ៥៥ អាសនៈ ស្មើនឹង៤៤,៧១%។ តំណាងរាស្រ្តសរុបចំនួន១២៣រូប ក្នុងនោះតំណាងរាស្ត្រស្ត្រី២៥រូប ស្មើនឹង ២០,៣២% តំណាងរាស្រ្តជនជាតិភាគតិចចំនួន ២រូប ក្រុមស្រ្តីសមាជិករដ្ឋសភាត្រូវបានបង្កើត។
រដ្ឋសភានីតិកាលទី៥ បានបើកសម័យប្រជុំដំបូងក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាព ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣។ តំណាងរាស្រ្តបានធ្វើសច្ចាប្រណិធាន នៅព្រះបរម រាជវាំង មុនចូលកាន់តំណែងនៅរសៀលថ្ងៃដដែល។
រដ្ឋសភាបានប្រជុំក្រោមអធិបតីភាព សម្តេចអគ្គមហាពញាចក្រី ហេង សំរិន ព្រឹទ្ធសមាជិករដ្ឋសភា ដើម្បីបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងប្រធាន អនុប្រធាន រដ្ឋសភា ប្រធាន អនុប្រធានគណៈកម្មការជំនាញ និងផ្តល់សេចក្តីទុកចិត្តរាជរដ្ឋាភិបាល នៅថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣។
II. រចនាសម្ព័ន្ធរបស់រដ្ឋសភា
១/ អង្គការលេខានៃរដ្ឋសភា
១/ អង្គការលេខានៃរដ្ឋសភា
ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋសភា នីតិកាលទី៥ មានប្រធានមួយរូប អនុប្រធានពីរូប
ប្រធានរដ្ឋសភាមានមុខការដូចតទៅ ៖
-ធានាការប្រព្រឹត្តទៅនៃរដ្ឋសភាឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ
-ដឹកនាំអង្គប្រជុំរបស់រដ្ឋសភា
-បើក និងលើកពេលប្រជុំនៃរដ្ឋសភា
-ទទួលអាញ្ញត្តិច្បាប់ និងសេចក្តីសម្រេចចិត្តទាំងឡាយដែលរដ្ឋសភាបានអនុម័ត
-ចាត់ចែងការពិភាក្សា ហើយចុះហត្ថលេខាលើកំណត់ហេតុនៃការប្រជុំនៃរដ្ឋសភា
-ញ៉ាំងឱ្យប្រតិបត្តិតាមបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសភា
-រក្សាការពារសណ្តាប់ធ្នាប់ក្នុងរដ្ឋសភា
-តំណាងរដ្ឋសភាក្នុងការទាក់ទងជាមួយព្រះមហាក្សត្រ និងអាជ្ញាធរសាធារណៈ
-ចាត់ចែងការទាក់ទងអន្តរជាតិទាំងឡាយរបស់រដ្ឋសភា
* អនុប្រធានទាំងពីរជួយធ្វើការប្រធានទៅតាមការបែងចែកភារកិច្ចពីប្រធាន ។ កាលបើប្រធានអវត្តមាន ឬ មកធ្វើការពុំបាន
អនុប្រធានធ្វើការជួសប្រធាន ក្នុងឋានៈជាប្រធានស្តីទីតាមរយៈលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិ។
បញ្ជីរាយនាម តំណាងរាស្រ្តនីតិកាលទី ៥ នៃរដ្ឋសភា (តាមមណ្ឌល)
-ធានាការប្រព្រឹត្តទៅនៃរដ្ឋសភាឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ
-ដឹកនាំអង្គប្រជុំរបស់រដ្ឋសភា
-បើក និងលើកពេលប្រជុំនៃរដ្ឋសភា
-ទទួលអាញ្ញត្តិច្បាប់ និងសេចក្តីសម្រេចចិត្តទាំងឡាយដែលរដ្ឋសភាបានអនុម័ត
-ចាត់ចែងការពិភាក្សា ហើយចុះហត្ថលេខាលើកំណត់ហេតុនៃការប្រជុំនៃរដ្ឋសភា
-ញ៉ាំងឱ្យប្រតិបត្តិតាមបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសភា
-រក្សាការពារសណ្តាប់ធ្នាប់ក្នុងរដ្ឋសភា
-តំណាងរដ្ឋសភាក្នុងការទាក់ទងជាមួយព្រះមហាក្សត្រ និងអាជ្ញាធរសាធារណៈ
-ចាត់ចែងការទាក់ទងអន្តរជាតិទាំងឡាយរបស់រដ្ឋសភា
* អនុប្រធានទាំងពីរជួយធ្វើការប្រធានទៅតាមការបែងចែកភារកិច្ចពីប្រធាន ។ កាលបើប្រធានអវត្តមាន ឬ មកធ្វើការពុំបាន
អនុប្រធានធ្វើការជួសប្រធាន ក្នុងឋានៈជាប្រធានស្តីទីតាមរយៈលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិ។
ល.រ
|
នាម និង គោត្តនាម
|
មណ្ឌល
|
គណបក្សនយោបាយ
|
១
|
ខេត្ត បន្ទាយមានជ័យ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
២
|
ខេត្ត បន្ទាយមានជ័យ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៣
|
ខេត្ត បន្ទាយមានជ័យ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៤
|
ខេត្ត បន្ទាយមានជ័យ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៥
|
ខេត្ត បន្ទាយមានជ័យ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៦
|
ខេត្ត បន្ទាយមានជ័យ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៧
|
ខេត្ត បាត់ដំបង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៨
|
ខេត្ត បាត់ដំបង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៩
|
ខេត្ត បាត់ដំបង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១០
|
ខេត្ត បាត់ដំបង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១១
|
ខេត្ត បាត់ដំបង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១២
|
ខេត្ត បាត់ដំបង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១៣
|
ខេត្ត បាត់ដំបង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១៤
|
ខេត្ត បាត់ដំបង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១៥
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១៦
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១៧
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១៨
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១៩
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
២០
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
២១
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
២២
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
២៣
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
២៤
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
២៥
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
២៦
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
២៧
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
២៨
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
២៩
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៣០
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៣១
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៣២
|
ខេត្ត កំពង់ចាម
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៣៣
|
ខេត្ត កំពង់ឆ្នាំង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៣៤
|
ខេត្ត កំពង់ឆ្នាំង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៣៥
|
ខេត្ត កំពង់ឆ្នាំង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៣៦
|
ខេត្ត កំពង់ឆ្នាំង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៣៧
|
ខេត្ត កំពង់ស្ពឺ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៣៨
|
ខេត្ត កំពង់ស្ពឺ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៣៩
|
ខេត្ត កំពង់ស្ពឺ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៤០
|
ខេត្ត កំពង់ស្ពឺ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៤១
|
ខេត្ត កំពង់ស្ពឺ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៤២
|
ខេត្ត កំពង់ស្ពឺ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៤៣
|
ខេត្ត កំពង់ធំ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៤៤
|
ខេត្ត កំពង់ធំ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៤៥
|
ខេត្ត កំពង់ធំ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៤៦
|
ខេត្ត កំពង់ធំ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៤៧
|
ខេត្ត កំពង់ធំ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៤៨
|
ខេត្ត កំពង់ធំ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៤៩
|
ខេត្ត កំពត
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៥០
|
ខេត្ត កំពត
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៥១
|
ខេត្ត កំពត
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៥២
|
ខេត្ត កំពត
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៥៣
|
ខេត្ត កំពត
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៥៤
|
ខេត្ត កំពត
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៥៥
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៥៦
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៥៧
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៥៨
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៥៩
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៦០
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៦១
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៦២
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៦៣
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៦៤
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៦៥
|
ខេត្ត កណ្តាល
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៦៦
|
ខេត្ត កោះកុង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៦៧
|
ខេត្ត ក្រចេះ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៦៨
|
ខេត្ត ក្រចេះ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៦៩
|
ខេត្ត ក្រចេះ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៧០
|
ខេត្ត មណ្ឌលគីរី
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៧១
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៧២
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៧៣
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៧៤
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៧៥
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៧៦
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៧៧
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៧៨
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៧៩
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៨០
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៨១
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៨២
|
រាជធានីភ្នំពេញ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៨៣
|
ខេត្ត ព្រះវិហារ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៨៤
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៨៥
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៨៦
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៨៧
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៨៨
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៨៩
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៩០
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៩១
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៩២
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៩៣
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៩៤
|
ខេត្ត ព្រៃវែង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៩៥
|
ខេត្ត ពោធិ៍សាត់
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៩៦
|
ខេត្ត ពោធិ៍សាត់
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៩៧
|
ខេត្ត ពោធិ៍សាត់
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
៩៨
|
ខេត្ត ពោធិ៍សាត់
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
៩៩
|
ខេត្ត រតនគីរី
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១០០
|
ខេត្ត សៀមរាប
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១០១
|
ខេត្ត សៀមរាប
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១០២
|
ខេត្ត សៀមរាប
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១០៣
|
ខេត្ត សៀមរាប
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១០៤
|
ខេត្ត សៀមរាប
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១០៥
|
ខេត្ត សៀមរាប
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១០៦
|
ខេត្ត ព្រះសីហនុ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១០៧
|
ខេត្ត ស្ទឹងត្រែង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១០៨
|
ខេត្ត ស្វាយរៀង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១០៩
|
ខេត្ត ស្វាយរៀង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១១០
|
ខេត្ត ស្វាយរៀង
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១១១
|
ខេត្ត ស្វាយរៀង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១១២
|
ខេត្ត ស្វាយរៀង
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១១៣
|
ខេត្ត តាកែវ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១១៤
|
ខេត្ត តាកែវ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១១៥
|
ខេត្ត តាកែវ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១១៦
|
ខេត្ត តាកែវ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១១៧
|
ខេត្ត តាកែវ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១១៨
|
ខេត្ត តាកែវ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១១៩
|
ខេត្ត តាកែវ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១២០
|
ខេត្ត តាកែវ
|
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
| |
១២១
|
ខេត្ត កែប
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១២២
|
ខេត្ត ប៉ៃលិន
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
| |
១២៣
|
ខេត្ត ឧត្តរមានជ័យ
|
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
|
V. សមត្ថកិច្ចរបស់រដ្ឋសភា
១/អំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ
1-រដ្ឋសភាជាអង្គការដែលមានអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ ហើយបំពេញភារកិច្ចរបស់ខ្លួនដូចបានកំណត់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ជាធរមាន( រ.ធ.មាត្រា៩០ ថ្មី(ពីរ ) ។
2-រដ្ឋសភាមានសមាជិកជាតំណាងរាស្ត្រយ៉ាងតិច ១២០ រូប ( រ.ធ. មាត្រា ៧៦ ) ។
3-នីតិកាលរបស់រដ្ឋសភាមានកំណត់ ៥ ឆ្នាំ ហើយផុតកំណត់នៅពេលដែលរដ្ឋសភាថ្មីចូលកាន់តំណែង (រ.ធ.មាត្រា៧៨ ) ។ រដ្ឋសភាបើកសម័យប្រជុំដំបូងហុកសិបថ្ងៃយ៉ាងយូរ ក្រោយពេលបោះឆ្នោតតាមការកោះ ប្រជុំរបស់ព្រះមហាក្សត្រ ( រ.ធ មាត្រា៨២ ) ។
4-រដ្ឋសភាមិនអាចត្រូវបានរំលាយមុនផុតអាណត្តិបានទ្បើយ វៀរលែងតែក្នុងករណីដែលរាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវបាន ទម្លាក់ពីរដងក្នុងរយៈ ១២ ខែ ( រ.ធ. មាត្រា ៧៨ ) ។
5-តំណាងរាស្ត្រមានអភ័យឯកសិទ្ធិសភា ( រ.ធ. មាត្រា៨០ និងច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈតំណាងរាស្ត្រ ) ។
6-ការលើកអភ័យឯកសិទ្ធិសភារបស់តំណាងរាស្ត្រ ត្រូវអនុម័តដោយសម្លេង ២ ភាគ ៣ នៃចំនួន សមាជិករដ្ឋសភា ទាំងមូល ( រ.ធ . មាត្រា ៨០ និង ច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈតំណាងរាស្ត្រ ) ។
7-ការសំរេចអោយតុលាការផ្អាកការចោទប្រកាន់ ឬការឃាត់ខ្លួន ឬការឃុំខ្លួន រដ្ឋសភាត្រូវអនុម័ត ដោយសម្លេង ៣ ភាគ ៤ នៃចំនួនសមាជិករដ្ឋសភាទាំងមូល ( រ.ធ. មាត្រា ៨០ ) ។
8-រដ្ឋសភាប្រជុំសាមញ្ញពីរដង ក្នុងមួយឆ្នាំ សម័យប្រជុំនីមួយៗមានថេរៈវេលាយ៉ាងតិច ៣ ខែ ( រ.ធ. មាត្រា ៨៣ ) ។
9-រដ្ឋសភាអាចប្រជុំជាវិសាមញ្ញ បើមានសំណូមពរពីព្រះមហាក្សត្រ ឬសំណើពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬពីតំណាងរាស្ត្រ មួយភាគបីយ៉ាងតិច( រ.ធ. មាត្រា ៨៣ ) ។
10-រដ្ឋសភាអាចប្រជុំជាសម្ងាត់ ( រ.ធ. មាត្រា ៨៨ ថ្មី (ពីរ ) ។
11-សម្លេងភាគច្រើន ២ ភាគ ៣ នៃចំនួនសមាជិករដ្ឋសភាទាំងមូលប្រើសំរាប់អនុម័តរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឬការលើកអភ័យ ឯកសិទ្ធិសភា ឬការបន្តនីតិកាលរដ្ឋសភាមួយឆ្នាំ ត្រូវមានកូរ៉ុមលើសពី ២ ភាគ ៣ ( រ.ធ. មាត្រា ៧៨-មាត្រា ៨០-មាត្រា ១៥១ ថ្មី ) ។
12-សម្លេងភាគច្រើនដាច់ខាត ( ឬពាក់កណ្តាលបូកមួយ ) នៃចំនួនសមាជិករដ្ឋសភាទាំងមូល ប្រើ សំរាប់អនុម័តច្បាប់ ទាំងទ្បាយ អនុម័តថវិកាជាតិ ផែនការរដ្ឋ ការសន្យាផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ឬបោះឆ្នោតទុកចិត្ត ឬបោះឆ្នោតទម្លាក់ រាជរដ្ឋាភិបាល ឬអនុម័តបទបញ្ជា ផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសភា ឬ បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងប្រធាន អនុប្រធាន សមាជិក
គណៈកម្មការនានារបស់រដ្ឋសភា ។ រដ្ឋសភាអនុម័ត យល់ព្រម ឬលុបចោលសន្ធិសញ្ញា ឬអនុសញ្ញា អន្តរជាតិ ។ រដ្ឋសភាអនុម័តច្បាប់ស្តីពីការប្រកាសសង្គ្រាម ( រ.ធ. មាត្រា៨២ ថ្មី មាត្រា ៩០ថ្មី (ពីរ ) ។
13-តំណាងរាស្ត្រមានសិទ្ធិដាក់សំណួរដល់រាជរដ្ឋាភិបាល វេទិកាសំណួរចម្លើយ ការជជែកដេញដោល រដ្ឋសភាកំណត់ ទុកពេល ១ ថ្ងៃ ក្នុងមួយសប្តាហ៍ សម្រាប់ការឆ្លើយសំណួរ ( រ.ធ. មាត្រា ៩៦ ) ។
14-សមាជិកព្រឹទ្ធសភា សមាជិករដ្ឋសភាមានសិទ្ធិផ្តួចផ្តើមគំនិតធ្វើសេចក្តីស្នើច្បាប់ (រ.ធ.មាត្រា ៩១ ថ្មី)។
15-នាយករដ្ឋមន្ត្រីមានសិទ្ធិផ្តួចផ្តើមគំនិតធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ( រ.ធ. មាត្រា ៩១ ថ្មី ) ។
16-ហាមឃាត់មិនឱ្យសើរើ ឬកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញកាលបើប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសេរី ពហុបក្ស ឬប៉ះ ពាល់របបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ។
នីតិវិធីពិនិត្យ និង អនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់ឮឬសេចក្តីស្នើច្បាប់
១-សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់
ក-សេចក្តីព្រាងច្បាប់
-ក្រសួងសាមីរៀបរៀងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ម្នាក់ឯង ឬដោយសហការជាមួយក្រសួង ឬស្ថាបផ្សេងទៀតដែល ត្រូវបានសិក្សាដោយក្រុមអ្នកច្បាប់ ( ពិនិត្យធម្មនុញ្ញភាព និងច្បាប់ពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយ ដែលនៅធរមាន )
-រួចបញ្ជូនទៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ។
-ការប្រជុំអាចធ្វើមួយលើក ឬច្រើនលើក ហើយត្រូវដាក់ជូនអង្គប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្ត្រីពិនិត្យ និង សម្រេច ។
-នាយករដ្ឋមន្ត្រីត្រូវបំពេញទម្រង់បែបបទ ដើម្បីផ្ញើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ជូនប្រធានរដ្ឋសភា មានជាអាទិ៍ អត្ថបទ សេចក្តីព្រាងច្បាប់ និងលិខិតស្នើសុំឱ្យរដ្ឋសភាពិនិត្យ និងអនុម័ត សេចក្តីថ្លែងហេតុ ដែលចុះហត្ថលេខាដោយ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ។
ខ- សេចក្តីស្នើច្បាប់របស់តំណាងរាស្ត្រ ឬសមាជិកព្រឹទ្ធសភា
-តំណាងរាស្ត្រ ឬសមាជិកព្រឹទ្ធសភា អាចផ្តួចផ្តើមគំនិតធ្វើសេចក្តីស្នើច្បាប់ ។
-សេចក្តីស្នើច្បាប់ដើម ត្រូវបានដាក់ឱ្យក្រុមអ្នកជំនាញច្បាប់ដែលពាក់ព័ន្ធប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សាអំពីធម្មនុញ្ញភាព និងបញ្ហាទាក់ទងទៅនឹងច្បាប់នានាជាធរមាន រហូតដល់សម្រេចបានជាសេចក្តីស្នើច្បាប់ចុងក្រោយ ។
-អ្នកតែងសេចក្តីស្នើច្បាប់ ឬតំណាងក្រុមតំណាងរាស្ត្រ ឬក្រុមសមាជិកព្រឹទ្ធសភាហត្ថលេខី ត្រូវធ្វើទម្រង់បែប បទផ្ញើជូនប្រធានរដ្ឋសភាមានជាអាទិ៍ ៖ អត្ថបទសេចក្តីស្នើច្បាប់ លិខិតស្នើសុំឱ្យរដ្ឋសភា ពិនិត្យ និងអនុម័ត និង សេចក្តីថ្លែងហេតុ ។
២-នីតិវិធីពិនិត្យ និង អនុម័តច្បាប់នៅរដ្ឋសភា
ក-គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍
ប្រធានរដ្ឋសភាកោះប្រជុំគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ពិនិត្យ សម្រេច បញ្ជូនសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តី ស្នើច្បាប់ឱ្យគណៈកម្មការជំនាញពិនិត្យ ។
ខ-គណៈកម្មការជំនាញ
-ប្រជុំពិនិត្យផ្ទៃក្នុង ។
-អាចរៀបចំវេទិកាសាធារណៈ ( ស្តាប់ និងប្រមូលអនុសាសន៍ពីសាធារណៈមតិ ) ។
-ប្រជុំជ៉ាមួយតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាល ឬតំណាងក្រុមតំណាងរាស្ត្រ ឬក្រុមសមាជិកព្រឹទ្ធសភាហត្ថលេខីនៃសេចក្តីស្នើ ច្បាប់ ( ប្រជុំមួយលើក ឬច្រើនលើក កែប្រែ ឬរក្សាទុកទាំងស្រុង ) រួចអនុម័ត ព្រម ឬមិនព្រមដាក់ចូលសម័យ ប្រជុំរដ្ឋសភា ។
-កូរ៉ុមសម្រាប់ការប្រជុំគណៈកម្មការនានា ត្រូវឱ្យមានលើសពីពាក់កណ្តាលនៃចំនួនសមាជិកទាំងមូល ។ ឯការ អនុម័តត្រូវយកតាមសម្លេងភាគច្រើនដាច់ខាតនៃចំនួនសមាជិកគណៈកម្មការទាំងមូល ។
-គណៈកម្មការជំនាញធ្វើលិខិតជូនប្រធានគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍រដ្ឋសភា ធ្វើរបាយការណ៍ អំពីលទ្ធផលនៃការ ពិនិត្យសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់ ។
គ- គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍រដ្ឋសភា
ប្រជុំពិនិត្យ និងអនុម័តបញ្ចូលក្នុងរបៀបវារៈសម័យប្រជុំរដ្ឋសភា ។
ឃ- សម័យប្រជុំរដ្ឋសភា
ឃ ១-រដ្ឋសភាអនុម័តព្រមបញ្ចូលក្នុងរបៀបវារៈ
ឃ ២ -ប្រធានគណៈកម្មការជំនាញរាយការណ៍អំពីលទ្ធផលការងាររបស់ខ្លួន ជូនរដ្ឋសភា
ឃ ៣ -ការពិភាក្សា និងអនុម័តត្រូវធ្វើដូចតទៅ ៖
-ពិភាក្សា និងអនុម័តលើខ្លឹមសារទាំងមូល គឺបញ្ចោញមតិថា តើគួរទទួលពិចារណាឬទេ ?
-ពិភាក្សា និងអនុម័តលើមាត្រាមួយម្តងៗ ឬលើជំពូកមួយម្តងៗ ដោយអានអត្ថបទសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តី ស្នើច្បាប់ទាំងស្រុង ឬដោយធ្វើរបាយការណ៍សង្ខេប ខ្លឹមសារជំពូក មិនអានអត្ថបទ ឬ
-អង្គសភាអាចប្រើនីតិវិធីសង្ខេប ដោយពិភាក្សាតែមាត្រា ឬជំពូកណាដែលមានសំណើធ្វើវិសោធនកម្មជាលាយ- លក្ខណ៍អក្សរ
-តំណាងរាជរដ្ឋាភិបាល ឬតំណាងក្រុមតំណាងរាស្ត្រ ឬក្រុមសមាជិកព្រឹទ្ធសភាហត្ថលេខី និងប្រធានគណៈកម្មការ ជំនាញ សហការគ្នាការពារសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់ ។
៣-ការបញ្ជន្ជូទៅព្រឹទ្ធសភាពិនិត្យ និង ឱ្យយោបល់
-អត្ថបទសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់ដែលរដ្ឋសភាបានអនុម័តលើកដំបូងរួចហើយ ត្រូវបញ្ជូនទៅ ព្រឹទ្ធសភា ពិនិត្យ និងឱ្យយោបល់ ។
-ព្រឹទ្ធសភាពិនិត្យ ហើយឱ្យយោបល់ក្នុងរយៈពេលមួយខែយ៉ាងយូរលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬ សេចក្តីស្នើច្បាប់ដែល រដ្ឋសភាបានអនុម័តយល់ព្រមលើកដំបូងរួចហើយ ព្រមទាំងលើបញ្ហាទាំងពួងដែល រដ្ឋសភាបានដាក់ឱ្យពិនិត្យ ។ បើជាការប្រញាប់ រយៈពេលនោះត្រូវបន្ថយមកនៅត្រឹមតែប្រាំថ្ងៃ ។
-បើព្រឹទ្ធសភាបានឱ្យយោបល់យល់ព្រម ឬពុំបានឱ្យយោបល់សោះ ក្នុងរយៈពេលដែលមានកំណត់ទុកហើយនោះទេ ច្បាប់ដែលរដ្ឋសភាបានអនុម័តយល់ព្រមហើយនោះ នឹងត្រូវបានយកទៅ ប្រកាសឱ្យប្រើ ។
-បើព្រឹទ្ធសភាសុំឱ្យកែសម្រួលសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់នោះ រដ្ឋសភាត្រូវយកមក ពិចារណាភ្លាមជា លើកទី២ ។ រដ្ឋសភាត្រូវពិនិត្យ និងសម្រេចតែត្រង់បទប្បញ្ញត្តិ ឬចំណុចណាដែល ព្រឹទ្ធសភាសុំឱ្យកែសម្រួល ដោយ បដិសេធចោលទាំងមូល ឬទុកជាបានការខ្លះ ។
-ការបង្វិលទៅបង្វិលមក រវាងព្រឹទ្ធសភា និងរដ្ឋសភា ត្រូវធ្វើតែក្នុងរយៈពេលមួយខែ ។ រយៈពេលនេះត្រូវបន្ថយមក ត្រឹមដប់ថ្ងៃ បើត្រូវពិនិត្យសម្រេចពីថវិកាជាតិ និងហិរញ្ញវត្ថុ ហើយមកត្រឹមតែ ពីរថ្ងៃ បើជាការប្រញាប់ ។
-បើរដ្ឋសភាទុកឱ្យហួសរយៈពេលកំណត់ ឬពន្យារពេលដែលកំណត់ទុកសម្រាប់ពិនិត្យនោះ រយៈពេលជាគោលការណ៍ សម្រាប់រដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភា ត្រូវបន្ថែមឱ្យស្មើគ្នាដែរ ។
-បើព្រឹទ្ធសភាបដិសេធសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់នោះជាអសារបង់ រដ្ឋសភាមិនអាច នឹងយកមក ពិចារណាជាលើកទី២បាន មុនរយៈពេលមួយខែទេ ។ រយៈពេលនេះ ត្រូវបន្ថយមកត្រឹម១៥ថ្ងៃ បើពិនិត្យពីថវិកា ជាតិ និងហិរញ្ញវត្ថុ ហើយមកត្រឹមតែបួនថ្ងៃ បើជាការប្រញាប់ ។
-ក្នុងការពិនិត្យសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់ជាលើកទី២នេះ រដ្ឋសភាត្រូវអនុម័តដោយ វិធីបោះឆ្នោតចំហ និងយកតាមមតិភាគច្រើនដាច់ខាត ។
-សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់ណា ដែលបានសម្រេចដូចខាងលើនេះហើយនោះ នឹងត្រូវបានយកទៅ ប្រកាសឱ្យប្រើ ។
៤-នីតិវិធីប្រកាសឱ្យប្រើ
ប្រធានរដ្ឋសភា ត្រូវផ្ញើលិខិត និងឯកសារភ្ជាប់ជូននាយករដ្ឋមន្ត្រី ដើម្បីអោយចាត់ការតាម នីតិវិធី ស្នើសុំព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ទ្បាយព្រះហស្តលេខា លើ ព្រះរាជក្រម ប្រកាសឱ្យប្រើ ។
ចំពោះច្បាប់រៀបចំអង្គការ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងព្រឹទ្ធសភា បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសភា ត្រូវផ្ញើជូន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ដើម្បីពិនិត្យអំពីធម្មនុញ្ញភាព ជាមុនសិន មុននឹងប្រកាសអោយប្រើ ។
គណៈកម្មការនានារបស់រដ្ឋសភា ។ រដ្ឋសភាអនុម័ត យល់ព្រម ឬលុបចោលសន្ធិសញ្ញា ឬអនុសញ្ញា អន្តរជាតិ ។ រដ្ឋសភាអនុម័តច្បាប់ស្តីពីការប្រកាសសង្គ្រាម ( រ.ធ. មាត្រា៨២ ថ្មី មាត្រា ៩០ថ្មី (ពីរ ) ។
-រួចបញ្ជូនទៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ។
ឃ ២ -ប្រធានគណៈកម្មការជំនាញរាយការណ៍អំពីលទ្ធផលការងាររបស់ខ្លួន ជូនរដ្ឋសភា
ឃ ៣ -ការពិភាក្សា និងអនុម័តត្រូវធ្វើដូចតទៅ ៖
ប្រធានរដ្ឋសភា ត្រូវផ្ញើលិខិត និងឯកសារភ្ជាប់ជូននាយករដ្ឋមន្ត្រី ដើម្បីអោយចាត់ការតាម នីតិវិធី ស្នើសុំព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ទ្បាយព្រះហស្តលេខា លើ ព្រះរាជក្រម ប្រកាសឱ្យប្រើ ។ ចំពោះច្បាប់រៀបចំអង្គការ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងព្រឹទ្ធសភា បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសភា ត្រូវផ្ញើជូន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ដើម្បីពិនិត្យអំពីធម្មនុញ្ញភាព ជាមុនសិន មុននឹងប្រកាសអោយប្រើ ។ គណៈកម្មការអចិន្រ្ដៃយ៍ សមាសភាពគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍រដ្ឋសភា នីតិកាលទី៥
១.
|
ប្រធាន
| |
២.
|
អនុប្រធានទី១
| |
៣.
|
អនុប្រធានទី២
| |
៤.
|
សមាជិក
| |
៥.
|
សមាជិក
| |
៦.
|
សមាជិក
| |
៧.
|
សមាជិក
| |
៨.
|
សមាជិក
| |
៩.
|
សមាជិក
| |
១០.
|
សមាជិក
| |
១១.
|
សមាជិកា
| |
១២.
|
សមាជិកា
| |
១៣.
|
សមាជិក
|
តួនាទី-ភារកិច្ចរបស់គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍រដ្ឋសភា
គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍មានអាណត្តិ៥ឆ្នាំ មានសមាសភាព:•ប្រធានរដ្ឋសភា
•អនុប្រធានទាំង២ នៃរដ្ឋសភា
•ប្រធានគណៈកម្មការនានា នៃរដ្ឋសភា។
គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍មានអាណត្តិ៥ឆ្នាំ មានសមាសភាព:•ប្រធានរដ្ឋសភា
•អនុប្រធានទាំង២ នៃរដ្ឋសភា
•ប្រធានគណៈកម្មការនានា នៃរដ្ឋសភា។
គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍មានសិទ្ធិ និងមុខងារ ជាអាទិ៍:
•រៀបចំរបៀបវារៈសម្រាប់ប្រជុំរបស់រដ្ឋសភា
•ពិនិត្យសម្រេចប្រគល់សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់ឲ្យគណៈកម្មការតាមមុខជំនាញពិនិត្យ
•ទទួលភារកិច្ចចាត់ចែងការងារនៅចន្លោះសម័យប្រជុំរបស់រដ្ឋសភា
•សម្រេចលើគំរោងថវិការបស់រដ្ឋសភា
•កំណត់ប្រាក់បំណាច់ផ្សេងៗរបស់តំណាងរាស្រ្ត
•លើកសរសើរ និងដាក់វិន័យ
•ជំរុញទំនាក់ទំនងតំបន់ និងអន្តរជាតិ ជាមួយសភានានា។
•រៀបចំរបៀបវារៈសម្រាប់ប្រជុំរបស់រដ្ឋសភា
•ពិនិត្យសម្រេចប្រគល់សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់ឲ្យគណៈកម្មការតាមមុខជំនាញពិនិត្យ
•ទទួលភារកិច្ចចាត់ចែងការងារនៅចន្លោះសម័យប្រជុំរបស់រដ្ឋសភា
•សម្រេចលើគំរោងថវិការបស់រដ្ឋសភា
•កំណត់ប្រាក់បំណាច់ផ្សេងៗរបស់តំណាងរាស្រ្ត
•លើកសរសើរ និងដាក់វិន័យ
•ជំរុញទំនាក់ទំនងតំបន់ និងអន្តរជាតិ ជាមួយសភានានា។
អង្គការលេខ របស់អគ្គលេខាធិការរដ្ឋសភា ចុះថ្ងៃទី០៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២
ថ្នាក់ដឹកនាំអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរដ្ឋសភា
តួនាទី-ភារកិច្ច អគ្គលេខាធិការដ្ឋានរដ្ឋសភា
សម្មិតផលបញ្ជីច្បាប់ នីតិកាលទី៥
ល.រ
|
ឈ្មោះអត្ថបទច្បាប់
|
ឆ្នាំអនុម័ត
|
៤០០
|
១២-១១-២០១៣
| |
៤០១
|
១២-១១-២០១៣
| |
៤០២
|
១២-១១-២០១៣
| |
៤០៣
|
១២-១១-២០១៣
| |
៤០៤
|
២០-១២-២០១៣
| |
៤០៥
|
២០-១២-២០១៣
| |
៤០៦
|
២០-១២-២០១៣
| |
៤០៧
|
២០-១២-២០១៣
| |
៤០៨
|
២០-១២-២០១៣
| |
៤០៩
|
៣០-១២-២០១៣
| |
៤១០
|
០១-០៤-២០១៤
| |
៤១១
|
០៣-០៤-២០១៤
| |
៤១២
|
០៣-០៤-២០១៤
| |
៤១៣
|
២០-០៥-២០១៤
| |
៤១៤
|
២០-០៥-២០១៤
| |
៤១៥
|
២០-០៥-២០១៤
| |
៤១៦
|
២០-០៥-២០១៤
| |
៤១៧
|
២១-០៥-២០១៤
| |
៤១៨
|
២២-០៥-២០១៤
| |
៤១៩
|
២៣-០៥-២០១៤
| |
៤២០
|
២៣-០៥-២០១៤
| |
៤២១
|
២៦-០៥-២០១៤
| |
៤២២
|
២៦-០៥-២០១៤
| |
៤២៣
|
២៦-០៥-២០១៤
| |
៤២៤
|
២៧-០៥-២០១៤
| |
៤២៥
|
០៨-០៨-២០១៤
| |
៤២៦
|
០១-១០-២០១៤
| |
៤២៧
|
០១-១០-២០១៤
| |
៤២៨
|
០២-១០-២០១៤
| |
៤២៩
|
០២-១០-២០១៤
| |
៤៣០
|
២៨-១១-២០១៤
| |
៤៣១
|
០៥-១២-២០១៤
| |
៤៣២
|
១៩-១២-១៤
| |
៤៣៣
|
១៩-០៣-១៥
| |
៤៣៤
|
១៩-០៣-១៥
| |
៤៣៥
|
០៧-០៤-១៥
| |
៤៣៦
|
០៨-០៤-១៥
| |
៤៣៧
|
០៨-០៤-១៥
| |
៤៣៨
|
០៨-០៦-២០១៥
| |
៤៣៩
|
៣០-០៦-២០១៥
| |
៤៤០
|
០៦-០៧-២០១៥
| |
៤៤១
|
១៣-០៧-២០១៥
| |
៤៤២
|
២០-១០-២០១៥
| |
៤៤៣
|
៣០-១០-២០១៥
| |
៤៤៤
|
២៦-១០-២០១៥
| |
៤៤៥
|
២៦-១០-២០១៥
| |
៤៤៦
|
២៦-១០-២០១៥
| |
៤៤៧
|
៣០-១១-២០១៥
| |
៤៤៨
|
៣០-១១-២០១៥
| |
៤៤៩
|
១៦-១២-២០១៥
| |
៤៥០
|
១៦-១២-២០១៥
| |
៤៥១
|
៣០-១១-២០១៥
| |
៤៥២
|
១៦-១២-២០១៥
| |
៤៥៣
|
១៤-០១-២០១៦
| |
៤៥៤
|
០៤-០៤-២០១៦
| |
៤៥៥
|
៣០-១០-២០១៥
| |
៤៥៦
|
១៣-០១-២០១៦
| |
៤៥៧
|
១៣-០១-២០១៦
| |
៤៥៨
|
៣០-០៥-២០១៦
| |
៤៥៩
|
៣០-០៥-២០១៦
| |
៤៦០
|
០៧-១០-២០១៦
| |
៤៦១
|
០៧-១០-២០១៦
| |
៤៦២
|
០៧-១០-២០១៦
| |
៤៦៣
|
០៧-១០-២០១៦
| |
៤៦៤
|
០៧-១០-២០១៦
| |
៤៦៥
|
២២-១១-២០១៦
| |
៤៦៦
|
២២-១១-២០១៦
| |
៤៦៧
|
០៧-១២-២០១៦
|
No comments:
Post a Comment